Wat zijn DoS en DDoS aanvallen?

Denial of Service (DoS) en Distributed Denial of Service (DDoS) aanvallen zijn methoden die cybercriminelen gebruiken om een netwerk, dienst of website onbereikbaar te maken voor legitieme gebruikers. Terwijl een DoS-aanval afkomstig is van één enkel systeem, gebruikt een DDoS-aanval meerdere gecompromitteerde systemen om een doelwit te overspoelen met verkeer. Dit kan ernstige gevolgen hebben voor bedrijven en individuen.

Denial of Service (DoS) aanvallen
Een Denial of Service (DoS) aanval is een poging om een netwerk, dienst of website te verstoren door deze te overspoelen met een grote hoeveelheid verkeer of gegevens. Het doel van een DoS-aanval is om de bronnen van het doelwit, zoals servers of netwerkinfrastructuur, te overbelasten, waardoor legitieme gebruikers geen toegang meer hebben tot de dienst. Dit kan variëren van het versturen van een groot aantal verzoeken naar een webserver tot het misbruiken van bepaalde protocollen om de server te laten crashen.

Een eenvoudig voorbeeld van een DoS-aanval is een "Ping of Death", waarbij de aanvaller een groot aantal ICMP-pingpakketten naar een doelwit stuurt. Deze pakketten zijn zo groot dat ze de capaciteit van het systeem overschrijden, wat kan leiden tot crashes of herstarten van het systeem.

Distributed Denial of Service (DDoS) aanvallen
Een Distributed Denial of Service (DDoS) aanval werkt op dezelfde manier als een DoS-aanval, maar is veel krachtiger en moeilijker te bestrijden omdat het afkomstig is van meerdere gecompromitteerde systemen tegelijkertijd. Deze systemen, ook wel 'botnets' genoemd, bestaan uit apparaten die door malware zijn geïnfecteerd en op afstand door de aanvaller worden bestuurd.

Een DDoS-aanval kan duizenden of zelfs miljoenen geïnfecteerde apparaten gebruiken om een enorme hoeveelheid verkeer naar een enkel doelwit te sturen, waardoor het netwerk, de server of de website overbelast raakt en niet meer functioneert. Door de gedistribueerde aard van de aanval is het veel moeilijker om de bron te identificeren en de aanval te stoppen.

Belangrijkste verschillen tussen DoS en DDoS

• Bron van de aanval: een DoS-aanval komt meestal van één enkel systeem, terwijl een DDoS-aanval van meerdere systemen tegelijkertijd afkomstig is.
• Impact: DDoS-aanvallen zijn vaak krachtiger en schadelijker vanwege de gecombineerde kracht van meerdere systemen.
• Complexiteit: DDoS-aanvallen zijn moeilijker te detecteren en te stoppen vanwege hun gedistribueerde aard.

Een Denial of Service (DoS) aanval werkt door een doelwit te overspoelen met een grote hoeveelheid verkeer of gegevensverzoeken, waardoor de resources van het doelwit overbelast raken en het systeem niet langer in staat is om legitieme verzoeken te verwerken. Hier zijn enkele manieren waarop DoS-aanvallen kunnen worden uitgevoerd:

1. Verkeersoverbelasting: de aanvaller stuurt een enorme hoeveelheid netwerkverkeer naar een server, waardoor de beschikbare bandbreedte wordt uitgeput. Dit kan leiden tot vertragingen of volledige uitval van de dienst.
2. Resource-uitputting: de aanvaller stuurt complexe verzoeken naar een server die veel verwerkingskracht of geheugen vereisen, waardoor de server overbelast raakt en crasht. Een voorbeeld hiervan is het versturen van veelvuldige databasequeries die veel rekenkracht vereisen.
3. Protocolmisbruik: de aanvaller maakt gebruik van kwetsbaarheden in netwerkprotocollen om het systeem te verstoren. Een bekend voorbeeld is een SYN flood aanval, waarbij de aanvaller een groot aantal SYN-verzoeken naar de server stuurt zonder de TCP-handshake te voltooien, wat leidt tot uitputting van de verbindingstabel van de server.

DDoS aanvallen
Distributed Denial of Service (DDoS) aanvallen zijn complexer en krachtiger dan DoS-aanvallen omdat ze gebruik maken van meerdere gecompromitteerde systemen, ook wel botnets genoemd, om een doelwit tegelijkertijd aan te vallen. Hier is een overzicht van hoe DDoS-aanvallen werken:

1. Botnetvorming: de aanvaller infecteert een groot aantal apparaten (zoals computers, servers, IoT-apparaten) met malware, waardoor deze apparaten onderdeel worden van een botnet. Deze infecties kunnen gebeuren via phishing-e-mails, malafide downloads of andere kwetsbaarheden.
2. Command & Control (C&C): de aanvaller bestuurt het botnet via een centrale Command & Control (C&C) server. Via deze server geeft de aanvaller instructies aan de gecompromitteerde apparaten om een DDoS-aanval te lanceren.
3. Gelijktijdige aanval: op een vooraf bepaald moment sturen alle apparaten in het botnet tegelijkertijd een enorme hoeveelheid verkeer of verzoeken naar het doelwit. Door de gedistribueerde aard van de aanval komt het verkeer van verschillende bronnen, waardoor het moeilijker is om de aanval te detecteren en te blokkeren.
4. Overbelasting en uitval: het doelwit wordt overspoeld met verkeer, waardoor de netwerkbandbreedte, servercapaciteit of applicatiebronnen uitgeput raken. Dit resulteert in trage prestaties of volledige onbereikbaarheid van de dienst.

Het herkennen van een DoS of DDoS aanval kan lastig zijn, vooral omdat de symptomen soms lijken op die van normale netwerkproblemen. Toch zijn er specifieke tekenen en symptomen die kunnen wijzen op een dergelijke aanval. Hier zijn enkele belangrijke indicatoren:

• Trage netwerkprestaties: pagina's laden langzaam of helemaal niet.
• Onbereikbare websites: websites zijn niet bereikbaar of geven foutmeldingen.
• Onverwachte toename in verkeer: een plotselinge en onverklaarbare stijging in verkeer naar een website.
• Ongebruikelijke activiteiten in netwerklogboeken
• Overmatig resourcegebruik van systemen zoals CPU, geheugen of bandbreedte
• Verstoringen in netwerk- of serverprestaties

Bescherming tegen DoS en DDoS aanvallen
Bescherming tegen DoS en DDoS aanvallen is cruciaal voor het behoud van de beschikbaarheid en prestaties van netwerken en diensten. Er zijn verschillende preventieve en reactieve maatregelen die bedrijven en individuen kunnen nemen om zich te beschermen tegen deze aanvallen.

Preventieve maatregelen

• Netwerkmonitoring en -beheer: continu netwerkverkeer monitoren om abnormale patronen vroegtijdig te detecteren.
• Firewalls en anti-DDoS diensten: gebruik van geavanceerde firewalls en speciale DDoS-beschermingsdiensten om aanvallen te blokkeren.

Reactieve maatregelen

• Wat te doen tijdens een aanval: direct contact opnemen met je internetprovider en gebruik maken van anti-DDoS services.
• Communicatie en crisismanagement: transparant communiceren met klanten en stakeholders over de aanval en de genomen stappen.

De wereld van cyberaanvallen is continu in ontwikkeling, en DoS en DDoS aanvallen vormen daar geen uitzondering op. Naarmate technologieën en netwerken evolueren, passen aanvallers hun strategieën en technieken aan om effectiever te worden. Hier zijn enkele belangrijke trends en ontwikkelingen die de toekomst van DoS en DDoS aanvallen zullen beïnvloeden:

1. Toename in schaal en frequentie
Met de groei van het aantal verbonden apparaten en de opkomst van het Internet of Things (IoT) wordt het eenvoudiger voor aanvallers om grote botnets te creëren. Deze botnets kunnen bestaan uit miljoenen geïnfecteerde apparaten, waardoor de schaal en frequentie van DDoS-aanvallen aanzienlijk kan toenemen. Dit betekent dat bedrijven en organisaties voorbereid moeten zijn op aanvallen die groter zijn dan ooit tevoren.

2. Slimmere en geavanceerdere aanvallen
Aanvallers ontwikkelen voortdurend nieuwe methoden om beveiligingsmaatregelen te omzeilen. In de toekomst zullen we waarschijnlijk een toename zien van slimme en geavanceerde DDoS-aanvallen die gebruik maken van technieken zoals:

• Multi-vector aanvallen: hierbij combineren aanvallers meerdere aanvalstechnieken tegelijk om de verdediging van het doelwit te omzeilen en de schade te maximaliseren.
• Low and Slow aanvallen: dit zijn subtiele aanvallen die langzaam en constant verkeer sturen om detectie te vermijden terwijl ze toch aanzienlijke schade kunnen aanrichten.

3. Gebruik van kunstmatige intelligentie en machine learning
Aanvallers kunnen kunstmatige intelligentie (AI) en machine learning (ML) gebruiken om hun aanvallen te optimaliseren en te automatiseren. Deze technologieën kunnen helpen bij het analyseren van netwerken, het identificeren van kwetsbaarheden en het aanpassen van aanvallen in real-time om effectiever te zijn. Aan de andere kant zullen ook verdedigers AI en ML gebruiken om aanvallen te detecteren en te mitigeren.

4. Geopolitieke invloeden
DDoS-aanvallen kunnen worden gebruikt als instrumenten in geopolitieke conflicten. Overheden en staatsgesponsorde actoren kunnen DDoS-aanvallen inzetten als een vorm van cyberoorlogvoering om kritieke infrastructuren van vijandige landen te verstoren. Dit kan leiden tot aanvallen van een ongekende schaal en complexiteit.

5. Veranderende infrastructuren
Met de opkomst van nieuwe netwerkarchitecturen zoals 5G en edge computing, zullen de aanvalsvectoren voor DDoS-aanvallen veranderen. Terwijl 5G snellere en meer verbonden netwerken mogelijk maakt, biedt het ook nieuwe kansen voor aanvallers om deze netwerken te misbruiken. Edge computing, waarbij data dichter bij de bron wordt verwerkt, kan nieuwe doelwitten creëren voor aanvallers die zich richten op gedistribueerde netwerken.

Hulp nodig van een specialist? Informeer naar de mogelijkheden bij Working Talent.

Wil je een cruciale rol spelen in het beschermen van organisaties tegen cyberdreigingen en bijdragen aan hun digitale veiligheid? Dan is een carrière in Cyber Security wellicht iets voor jou.

Bij Working Talent bieden we je de mogelijkheid om met ons IT traineeship door te groeien binnen vakgebieden als Cyber Security, Business Intelligence, Data, Software Development, DevOps en Business & IT. Je krijgt de kans om jezelf te ontwikkelen tot een professionele IT'er én om ervaring op te doen bij innovatieve opdrachtgevers.

Met onze ondersteuning leer je niet alleen de technische vaardigheden die nodig zijn, maar ook hoe je bedrijven kunt helpen hun digitale assets te beveiligen en cyberaanvallen te voorkomen. Dit traineeship is de perfecte springplank voor een succesvolle carrière in de dynamische wereld van IT en Cyber Security!